Παραλιακό Μέτωπο. Ρωτάμε και Απαντά ο Γ. Κρεστενίτης (μέρος πρώτο)

Στην Θεσσαλονίκη σέρνεται για πολλά χρόνια ένα ερώτημα σχετικά με το παραλιακό μέτωπο. Το επίδικο μοιάζει μάλλον αδιευκρίνιστο. Για τι πράγμα μιλάμε και γιατί η συζήτηση μοιάζει να αιωρείται στο κενό;

Πράγματι η ιδέα/πρόταση για ενιαίο παραλιακό μέτωπο είναι μια αρκετά παλαιά ιδέα που σε διάφορες χρονικές περιόδους επανέρχεται στο προσκήνιο, αλλά χωρίς, έως σχετικά πρόσφατα, να έχει μια σαφή περιγραφή του τι περιλαμβάνει ή σαφές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.

Η κεντρική ιδέα υποτίθεται επικεντρώνεται (α) στο ενιαίο του παραλιακού μετώπου και (β) στην ελεύθερη πρόσβασή του από τους πολίτες του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης. Ο στόχος (α) περιγράφεται με την αναφορά ότι το παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλονίκης θα είναι ενιαίο «από το Καλοχώρι έως το Αγγελοχώρι». Ο στόχος (β) αναφέρεται συχνά αλλά δεν προσδιορίζεται με σαφήνεια πως θα εξασφαλιστεί.

Από τα τέλη 2017 η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ), αποφάσισε να προωθήσει την υπόθεση του παραλιακού μετώπου με την έναρξη διαδικασίας για την «εκπόνηση Ειδικού Χωρικού Σχεδίου για το Παραλιακό Μέτωπο». Το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο (ΕΧΣ) είναι μια πολεοδομική διαδικασία που προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία. Στα πλαίσια αυτής της διαδικασίας η ΠΚΜ παρουσίασε (τέλη Οκτώβρη 2019), όχι δημόσια, αλλά στους εμπλεκόμενους (αυτούς που έχουν παραλιακή περιοχή στον Θερμαϊκό) επτά (7) Δήμους του Πολεοδομικού Συγκροτήματος την Τεχνική Έκθεση, απαραίτητο στοιχείο στη διαδικασία προέγκρισης του «Ειδικού Χωρικού Σχεδίου του Παραλιακού Μετώπου του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης», ζητώντας στη συνέχεια τις απόψεις τους.

Επομένως, αποκτήσαμε τώρα μια πιο σαφή εικόνα για το τι σχεδιάζεται για το παραλιακό μέτωπο της πόλης. Και άρα φαίνεται να υπάρχει επίδικο και μπορεί να ξεκινήσει μια συζήτηση χωρίς να αιωρείται στο κενό.

Όμως η διαδικασία που έχει επιλεγεί, το ΕΧΣ, επιχειρεί να θέσει στρατηγικούς στόχους για μέρος της παράκτιας περιοχής της πόλης και να δημιουργήσει δεσμευτικούς όρους υλοποίησης, ενώ δεν έχουν επικαιροποιηθεί οι στρατηγικές επιλογές για το σύνολο της Περιφέρειας και της Περιφερειακής Ενότητας.

 

Τι προβλέπει ο παραπάνω σχεδιασμός να προσφέρει στην πόλη και πόσο υπολογίζεται να στοιχίσει;

Η Τεχνική Έκθεση (ΤΕ) ορίζει ως περιοχή εφαρμογής του προτεινόμενου ΕΧΣ την παραλιακή ζώνη που εκτείνεται από την δυτική όχθη του Γαλλικού ποταμού (ακρωτήριο Χηναρού) έως το πέρα της παραλιακή ζώνης της Αγ. Τριάδας (δυτικά του camping Αγ. Τριάδας – ανατολικά του Μεγάλου Έμβολου), μια ζώνη δηλαδή περίπου 40 χιλ.

Η ΤΕ αποδέχεται apriori όλες τις προγενέστερες προτάσεις για έργα και παρεμβάσεις, που έχουν έως σήμερα παρουσιάσει οι εμπλεκόμενοι επτά (7) δήμοι  για την αντίστοιχη  παραλιακή (χερσαία και θαλάσσια) ζώνη τους, χωρίς σχολιασμό και κριτική της χρησιμότητάς τους και των τυχόν επιπτώσεών τους.

Χαρακτηριστικές παρεμβάσεις/παραδοχές όπως αναφέρονται στην Τεχνική Έκθεση:

1. Ανάπτυξη της θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας (Μελέτη ΕΓΝΑΤΙΑΣ) με στάσεις επί του παραλιακού μετώπου. Σε κάθε στάση θα υπάρχει πλωτή προβλήτα με σύνδεση με το κρηπίδωμα, πλωτοί κυματοθραύστες για την ασφαλή προσέγγιση των σκαφών και οικοδόμημα (150m²) επί της ακτής/κρηπιδώματος.
2. Στην υπό μελέτη παραλιακή ζώνη θα κατασκευαστούν τρείς λιμένες, (α) αλιευτικό καταφύγιο στο Καλοχώρι (ανατολικά της εκβολής του Γαλλικού και δυτικά της περιοχής πετρελαιοειδών), (β) μαρίνα 100 τουριστικών σκαφών στο Ποσειδώνιο (ανατολικά του 2^ου Μεγάρου Μουσικής) και (γ) αλιευτικό καταφύγιο & ιχθυόσκαλα στην Καλαμαριά (στην παραλιακή περιοχή του ΠΑΝΑΓΙΑ – Ρέμβη). Ας σημειωθεί επίσης ότι υπάρχει σχεδιασμός και για μια ακόμη μαρίνα, η μαρίνα Πυλαίας, αμέσως νότια του εμπορικού κέντρου Florida.
3. Μετακίνηση/αναδιαμόρφωση του Ποσειδωνίου και γενικότερα της περιοχής του Αλλατίνη, με επιπλέον την κατασκευή νέου κτιρίου μπροστά από το 2^ο κτήριο του ΟΜΜΘ, το οποίο αναφέρεται ως νέο τοπόσημο, για πολιτιστικές χρήσεις. Και επίσης έργα μερικής επιχωμάτωσης στην παραλιακή περιοχή ανατολικά του τέλους της οδού Μαρία Κάλλας.
4. Κατασκευή κτίσματος (5,5m ύψος και 200m² επιφάνεια) στο ακρωτήριο Χηναρού με χρήση για εστιατόριο-εστίαση.
5. Παρεμβάσεις στην περιοχή της λιμνοθάλασσας Καλοχωρίου στις οποίες περιλαμβάνονται κτήρια επιφάνειας 800 m².
6. Κατασκευή παραλιακού διαδρόμου περιπάτου και ποδήλατου ανατολικά του αλιευτικού καταφυγίου Καλοχωρίου και έως την δυτική όχθη του Δενδροπόταμου (μήκους περίπου 2 χιλιομέτρων), επί πασσάλων.
7. Προέκταση – διαπλάτυνση της αποβάθρας στην παλαιά παραλία, από λιμάνι έως τον Λευκό Πύργο.
8. Υπόγεια parking στην περιοχή της νέας παραλίας (περιοχή Μπότσαρη).
9. Επιχωμάτωση και κατασκευή κυματοθραυστών (παράλληλα στην ακτή), καθώς και επιπλέον χερσαίων εγκαταστάσεων στην περιοχή της πλαζ Αρετσούς, για την δημιουργία ασφαλούς κολυμβητικής παραλίας.
10. Δημιουργία κολυμβητικής ακτής (μετά από διερεύνηση) στην παραλιακή ζώνη Πυλαίας, από την Εκβολή της Περιφερειακής Τάφρου έως το εμπορικό κέντρο Florida (πιθανόν με αντίστοιχη «προστασία» από παράλληλους στην ακτή κυματοθραύστες).
11. Επαναχάραξη (κατά τμήματα) της γραμμής αιγιαλού και παραλίας στην περιοχή Καλαμαριάς ανατολικά του Κυβερνείου και έως την εκβολή της Περιφερειακής τάφρου.
12. Μετακίνηση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων ναυπηγείων, που βρίσκονται στην παραλιακή περιοχή Φοίνικα, και χωροθέτηση νέας ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης στο δυτικό όριο του αεροδρομίου «Μακεδονία». Δεν αναφέρεται ο συνολικός χώρος που θα καταλάβει η νέα ζώνη, παρά μόνον το επιτρεπόμενο ύψος των κτιριακών εγκαταστάσεων (=12m).
13. Μικρή αύξηση της δόμησης στις υφιστάμενες εγκαταστάσεις του Ομίλου Φίλων Θαλάσσης (Νέα Παραλία) και Ναυτικού Ομίλου Καλαμαριάς.

Στη δημοσιοποιημένη Τεχνική Έκθεση δεν υπάρχουν ποιοτικοί ή/και ποσοτικοί δείκτες επίτευξης των στόχων του ΕΧΣ, αλλά ούτε άλλα στοιχεία σχετικά με το κόστος ή το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης τόσο των έργων/παρεμβάσεων που είχαν σχεδιάσει οι εμπλεκόμενοι Δήμοι, ούτε βέβαια και για τα νέα έργα που προβλέπονται στην έκθεση.