Η πανδημία αποκαλύπτει τις αποτυχίες και τις αδικίες του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος. Και παρά τον νεοφιλελεύθερο δογματισμό η εναλλακτική υπάρχει

Το Διεθνές Ινστιτούτο (TransNational Institute TNI) είναι υπερεθνικός οργανισμός που ασχολείται με ζητήματα Δημοκρατίας, Δικαιωμάτων και Δικαιοσύνης καθώς και Οικολογίας. Πριν 20 περίπου μέρες δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του ένα συλλογικό άρθρο για την πανδημία τα βασικά σημεία του οποίου επιχειρώ να διασκευάσω εδώ. Δεν πρόκειται για ρηξικέλευθες προτάσεις. Ήπιες μεταρρυθμίσεις υπέρ της ανθρώπινης αξιοπρέπειας είναι και χαρακτηρίζονται από πραγματισμό γι’ αυτό και αξίζει να συζητηθούν

Η πανδημία δείχνει με τρόπο ανάγλυφο πόσο τρωτό και την ίδια στιγμή πόσο άδικο είναι το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Δείχνει συγκεκριμένα:

έναν επικίνδυνα άνισο κόσμο με πληθυσμούς εκατομμυρίων να είναι ευάλωτοι στις επιδημίες λόγω της ταξικής τους θέσης, της φυλής ή το φύλο τους, ιδιαίτερα στις χώρες του Νότου

μια βιομηχανοποιημένη γεωργία με πρακτικές που υποβαθμίζουν τους φυσικούς σχηματισμούς,  τα δάση, τις θάλασσες, τις λίμνες τα δέλτα των ποταμών με πιθανότατο αποτέλεσμα όλο και περισσότερα παθογόνα να εισβάλουν στο ανθρωπογενές περιβάλλον

μια παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα που εξυπηρετεί τη μεγιστοποίηση των εταιρικών κερδών και όχι την παροχή βασικών αγαθών

ένα καχεκτικό δίχτυ κοινωνικής προστασίας που δεν μπορεί να υποστηρίξει εκείνους που έχουν πληγεί από την πανδημία και τις παράπλευρες συνέπειές της

μια οικονομία σε κρίση με την κεφαλαιακή υπερσυσσώρευση να συρρικνώνει τα εισοδήματα και να παράγει κρίση επισφάλειας για δισεκατομμύρια εργαζόμενους χωρίς αξιοπρεπή ή σταθερή εργασία στις gig (γίγα) οικονομίες του Βορρά και τους υπό άτυπο καθεστώς εργαζόμενους του Νότου

μια κρίση αστεγίας με παράπλευρες αρνητικές συνέπειες για τις συνθήκες υγείας εκατομμυρίων

ένα σύστημα υγείας αποδυναμωμένο εξ αιτίας της λιτότητας και των ιδιωτικών λογικών, με την πρόσβαση στις υπηρεσίες του να λειτουργούν μεροληπτικά με κριτήρια ταξικά, φύλου και φυλής

μια φαρμακευτική βιομηχανία που, με γνώμονα τα κέρδη, δεν επενδύει επαρκώς σε εμβόλια και φάρμακα έναντι των ιών

κοινωνική απομόνωση έτσι ώστε πολλοί άνθρωποι, όπως οι μετανάστες και οι πρόσφυγες, να αντιμετωπίζουν την πανδημία κατά μόνας έξω από υπάρχοντα συστήματα κοινωνικής στήριξης

Σε κάθε κρίση υπάρχουν και εκείνοι που θα επιδιώξουν να επωφεληθούν από αυτήν:

οι γιγάντιες φαρμακευτικές εταιρείες, και οι πάροχοι ιδιωτικών ιατρικών υπηρεσιών

οι ρατσιστές και οι πολιτικοί που εκμεταλλεύονται την κρίση για να θέσουν σε εφαρμογή αντιδραστικές και ξενοφοβικές ατζέντες με στόχο τα ανθρώπινα δικαιώματα

οι υπονομευτές της Δημοκρατίας για να επιβάλουν διαδικασίες καραντίνας με μιλιταριστικής έμπνευσης αυταρχικά μέτρα, χωρίς διάλογο και δημοκρατική λογοδοσία

εκείνοι που υπό συνθήκες πρωτοφανών καταναγκαστικών μέτρων από το κράτος επιδίδονται ανεξέλεγκτα στη συλλογή προσωπικών δεδομένων

Απέναντι σε αυτούς πρέπει να ορθωθεί ένα μέτωπο ώστε τα οιαδήποτε αναγκαία περιοριστικά μέτρα να έχουν χαρακτήρα προσωρινό και να μην μονιμοποιηθούν

Η πανδημία έδειξε ότι, παρά τον άκρατο δογματισμό και την ασύστολη προπαγάνδα, εναλλακτική υπάρχει. Και μόνο το γεγονός ότι τα νεοφιλελεύθερα καθεστώτα κατέφυγαν σε πολιτικές που θεωρούσαν πολιτικά αδύνατες δείχνει ότι όχι μονάχα υπάρχει εναλλακτική υπέρ της ανθρώπινης αξιοπρέπειας αλλά και ότι παρά τις νεοφιλελεύθερες μωρολογίες είναι και αναγκαία. Και όχι μόνο ενάντια στην πανδημία αλλά και απέναντι σε άλλες κρίσεις όπως η οικολογική. Μερικά από τα στοιχεία της είναι:

η διασφάλιση αξιοπρεπούς εισοδήματος και κοινωνικής ασφάλισης

η ενίσχυση βασικών υπηρεσιών κοινής ωφελείας προκειμένου να διασφαλιστούν θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα απέναντι στο νερό και τα άλλα ελεύθερα αγαθά, τους ελεύθερους χώρους, την ενέργεια και τις επικοινωνίες

η ενίσχυση των δυνατοτήτων ανάπτυξης της ήπιας πράσινης βιομηχανίας, καθώς και αλλαγές στο καθεστώς πνευματικής ιδιοκτησίας ώστε να προωθηθεί η ανάπτυξη γνώσης και τεχνολογίας υπέρ του δημόσιο καλού και όχι του ιδιωτικού κέρδος

η καθολική, δημόσια υγειονομική περίθαλψη επειδή είναι και ηθική και ορθολογική όπως δείχνει το παράδειγμα της Ισπανίας όπου εν ονόματι της κρίσης προχώρησε στην προσωρινή εξαγορά ιδιωτικών φορέων παροχής υγειονομικής περίθαλψης

η δημοκρατική και κοινωνική αλληλεγγύη, όπως αυτή των Κινέζων και Κουβανών γιατρών είναι θετικό παράδειγμα. Αντίθετα, η επιδίωξη Τράμπ να εξασφαλίσει το εμβόλιο μόνο για τους Αμερικανούς είναι παράδειγμα δημοκρατικής και κοινωνικής εξαχρείωσης, νεοφιλελεύθερης κοπής

η στήριξη μικρής κλίμακας τοπικών συστημάτων διατροφής όπως οι αγρο-οικολογικοί συνεταιρισμοί στη Γαλλία και την Ισπανία που προσφέρουν τρόφιμα σε όσους δεν μπορούν να βγουν από το σπίτι τους είναι θετικό παράδειγμα

Ο κορωναϊός έφερε στο προσκήνιο και άλλες αιτίες μαζικής απώλειας ανθρώπινης ζωής. Τα 1.500.000 θύματα της φυματίωσης ετησίως. Τους 800.000 θανάτους κάθε χρόνο από έλλειψη καθαρού νερού και υγιεινής διαβίωσης. Τις 137 γυναίκες που πεθαίνουν κάθε μέρα λόγω οικογενειακής βίας κ.ά.

Η πανδημία αποκάλυψε και κάτι ακόμα πιο σπουδαίο, ότι δηλαδή παρά τις δεκαετίες νεοφιλελεύθερης εξαχρείωσης, η αίσθηση αλληλεγγύης και συμπόνιας των ανθρώπων μένει ακόμα ζωντανή και αυτό δείχνει ότι

πράγματι είναι εφικτός ένας άλλος κόσμος όπου

η αλληλεγγύη θα είναι η θεραπεία και

η δικαιοσύνη ο μαζικός εμβολισμός