Για την πανδημία ή “έτσι είναι αν έτσι νομίζετε”

2009, Κοντοζαμάνης, Αβραμόπουλος, Τσιόρδας

Σύμφωνα με τα πορίσματα της ομάδας των πανεπιστημιακών Κονδύλη και Μπένου (δες στο τέλος του κειμένου) η έκρηξη της πανδημίας βρήκε τη χώρα απροετοίμαστη.

Έχει τεκμηριωθεί ότι τα περιοριστικά μέτρα κράτησαν μεν χαμηλά τον αριθμό των κρουσμάτων αλλά για τον ίδιο λόγο κρατήθηκαν χαμηλά και τα ποσοστά ανοσίας στο γενικό πληθυσμό. Οπότε και η προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος θα κρατήσει πολλούς μήνες

Η χρόνια υποχρηματοδότηση σε συνδυασμό με τις συνειδητές προσπάθειες αποδιάρθρωσης του είχαν ως συνέπεια για το ΕΣΥ την υποστελέχωση και τα εκρηκτικά ελλείμματα σε υποδομές. Αξιοσημείωτο, για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την έκρηξη της πανδημίας οι αναγκαίες προμήθειες σε εξοπλισμούς και υγειονομικό υλικό καλύπτονταν από εράνους και δωρεές. Προδήλως, αυτός ο τρόπος χρηματοδότησης δεν μπορεί να καλύψει τις μακροχρόνιες απαιτήσεις που εγείρει η αντιμετώπιση της πανδημίας

Επιπρόσθετα και από πολλές πλευρές έχουν επισημανθεί σοβαρά ζητήματα αναφορικά με την εκπαίδευση και την ασφάλεια του ίδιου του υγειονομικού προσωπικού, αλλά και τις προσλήψεις που ανακοινώνονταν αλλά πραγματοποιούνταν μόνο μερικές και αυτές με καθυστερήσεις

Κοντολογίς αμφισβητήθηκε το κατά πόσον εξασφαλίζονται οι προϋποθέσεις ασφαλούς εξόδου από το lockdown και επαρκούς αντιμετώπισης των προβλημάτων στην διάρκεια των επόμενων μηνών. Ειδικότερα όταν, μετά το φιάσκο της τηλεκατάρτισης αλλά και τα περιστατικά στις ιδιωτικές κλινικές, η εμπλοκή των ιδιωτικών δομών υγείας που προωθεί η κυβέρνηση γεννούν αμφιβολίες σχετικά με την αξιοπιστία των μεθόδων παρακολούθησης και αντιμετώπισης των καταστάσεων

Κάτω από αυτές τις συνθήκες γεννιούνται ερωτήματα αναφορικά με την ετοιμότητα αντιμετώπισης του – σύμφωνα με την προαναφερθείσα έκθεση –  υψηλού κινδύνου ‘…. τοπικών αναζοπυρώσεων ή και άλλων επιδημικών κυμάτων, μετά την άρση του lockdown και εντός των επόμενων μηνών ή και έτους ….’ και επισημαίνεται ότι ‘ …. η επιδημία covid-19 δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως μία έκτακτη κατάσταση ολίγων εβδομάδων, αντιθέτως απαιτεί μακρόπνοο σχεδιασμό, επαρκή χρηματοδότηση και οργάνωση’.

Σύμφωνα με την ίδια ομάδα απαιτείται ‘Η σύσταση μόνιμου μηχανισμού επιδημιολογικής επιτήρησης και δειγματοληπτικής παρακολούθησης της επιδημίας σε πραγματικό χρόνο, η επάρκεια ανθρώπινου δυναμικού και διαγνωστικών μέσων στις υπηρεσίες δημόσιας υγείας και η ολόπλευρη θωράκιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και των νοσοκομειακών υποδομών του ΕΣΥ αποτελούν αναγκαίες προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση της επιδημικής κρίσης την επόμενη περίοδο’.

Το κατά όσον αυτά τα μέτρα ενίσχυσης των δημόσιων δομών υγείας είναι στις προθέσεις της κυβέρνηση είναι βάσιμα αμφισβητήσιμο. Σε κάθε περίπτωση πάντως οφείλουμε να έχουμε κατά νου ότι, όπως επισημαίνεται από πολλές μεριές, οι καταγραφές, τα συστήματα παρακολούθησης και επιτήρησης δεν στερούνται παρενεργειών, ειδικότερα σε ότι αφορά τα ταυτοτικά και γενικότερα τα προσωπικά

______________________________________________________________

Βασικά στοιχεία αυτού του σημειώματος αντλήθηκαν από έκθεση της ομάδας των πανεπιστημιακών Η. Κονδύλη και Α. Μπένου που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Κέντρου Έρευνας & Εκπαίδευσης στη Δημόσια Υγεία, την Πολιτική Υγείας και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας τον Απρίλιο 2020 (https://www.healthpolicycenter.gr/en/cehp/about)

Ο Ηλίας Κονδύλης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας – Πολιτικής Υγείας, Ιατρικό Τμήμα Α.Π.Θ. και

Ο Αλέξης Μπένος είναι Καθηγητής Υγιεινής, Κοινωνικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Ιατρικό Τμήμα Α.Π.Θ.