Το συμπέρασμα του πρώτου μέρους της ανάλυσης για τη Διαχείριση των Απορριμμάτων ήταν ότι πρόκειται για αλυσίδα ενεργειών που αν ένας κρίκος σπάσει, τα προηγούμενα είναι άχρηστα, και τα επόμενα δεν μπορούν να γίνουν. Και ακόμη, ότι είναι σημαντικό να δημιουργηθεί αγορά για τα ανακυκλούμενα, καθώς και να δοθούν κίνητρα για τη χρήση ανακυκλωμένων προϊόντων.
Για την επιτυχία της ΔΑ χρειάζονται να υπάρχουν κίνητρα και ποινές
Απαιτείται καλλιέργεια συνειδήσεων και θέλησης των πολιτών να συμμετάσχουν στις δράσεις πρόληψης και ανακύκλωσης αποβλήτων. Επιπρόσθετα απαιτείται παρότρυνση η οποία να μεταφράζεται σε κάποια, οποιαδήποτε μορφή κέρδους. Με απλούστερα λόγια, για τη μείωση της παραγωγής αποβλήτων, οι πολίτες αλλά και οι συμμετέχοντες στην αλυσίδα παραγωγής, θα ενθαρρύνονταν ακόμα πιο πολύ αν προσφέρονταν και κάποιου είδους υλικό ή άυλο κίνητρο. Αυτό θα μπορούσε να οδηγεί είτε στο να απορρίπτουν λιγότερο, είτε στο να συμμερίζονται και να συμμετέχουν στις προσπάθειες ανακύκλωσης χωρίς όμως και να ‘ζημιώνονται’.
Ενημέρωση-Διευκόλυνση
Για να λειτουργήσει αποτελεσματικά το σύνολο των παρεχόμενων κινήτρων θα πρέπει να έρχεται μετά από μια ευρεία ενημέρωση για τη δημιουργία συναίνεσης και αποδοχής των ευθυνών από μέρους τόσο του καταναλωτή όσο και του παραγωγού, καθώς και όλων των εμπλεκόμενων με οποιονδήποτε τρόπο.
Γενικές περιπτώσεις:
Εργασίες διαχείρισης ρύπων
Ο παραγωγός απορριμμάτων πληρώνει τίμημα που ισοδυναμεί με τα έξοδα διαχείρισης του προϊόντος ή της συσκευασίας στη φάση κατά την οποία λειτουργεί και ως απόβλητο.
Χαμηλής τιμής πράσινα προϊόντα
Ο καταναλωτής θα μπορούσε να ενθαρρυνθεί από τη χαμηλότερη τιμή στα ‘πράσινα προϊόντα’
Φορολογικές πολιτικές
Στην περίπτωση που δύο προϊόντα έχουν παρόμοιο κατασκευαστικό κόστος και ανάλογη εμπορική αξία, το κίνητρο θα μπορούσε να δοθεί στον παραγωγό με την μορφή φοροελάφρυνσης των ‘πράσινων προϊόντων’
Φιλοπεριβαλλοντικά τέλη
Άλλα οικονομικά μέτρα αναφέρονται σε φόρους ή τέλη, επί των ειδών ή των παραγωγικών πρακτικών ή και τη διανομή
Υπερβολικές συσκευασίες
Πρόσθετοι φόροι επιβάλλονται σε υπερβολικά συσκευασμένα αντικείμενα, σε αντικείμενα μιας χρήσης, ή σε προϊόντα που περιέχουν επικίνδυνα συστατικά
Κοντολογίς, το σύστημα φορολόγησης οφείλει να δομείται με τρόπο που να ευνοεί τα περιβαλλοντικά φιλικά προϊόντα. Το μότο είναι: η φτηνότερη εναλλακτική λύση είναι επίσης και η αποδοτικότερη ως προς την εξοικονόμηση πόρων
Τα δύσκολα σημεία:Γενικά, το τρίγωνο παραγωγή, διάθεση, ανακύκλωση είναι αποδεκτό από διεθνείς οργανισμούς, οικολογικές οργανώσεις, πολιτικούς φορείς κλπ. Οι αντιρρήσεις αφορούν κυρίως στην καύση των απορριμμάτων και των δευτερογενών, μετά από επεξεργασία υλικών (SRF,RDF).
Εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα
Μονάδες παραγωγής και αξιοποίησης ενέργειας: Το υπόλειμμα των Κέντρων Διαλογής Ανακύκλωσης Υλικών (ΚΔΑΥ), των Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) και των Μονάδων Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) λόγω της υποβαθμισμένης φύσης του οδηγείται είτε απευθείας σε ΧΥΤΑ είτε σε Μονάδες Ενεργειακής Αξιοποίησης (ΜΕΑ). Οι μονάδες παραγωγής και αξιοποίησης ενέργειας στοχεύουν στην εκμετάλλευση, του υπολείμματος το οποίο παράγεται στα ΚΔΑΥ, στις ΜΕΑ και ΜΕΒΑ ή του δευτερογενούς καυσίμου που παράγεται από αυτό, στα εργοστάσια, με συνακόλουθα την αποδοτική μετατροπή σε άλλες μορφές ενέργειας.
Σε ορισμένες εφαρμογές, όπως στους κλίβανους τσιμέντου στις τσιμεντοβιομηχανίες, το εναλλακτικό καύσιμο μπορεί να αντικαταστήσει τα συμβατικά ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο και φυσικό αέρριο). Ωστόσο, η δυνατότητα αντικατάσταση είναι περιορισμένη. Στην περίπτωση της τσιμεντοβιομηχανίας, για παράδειγμα δεν ξεπερνά το 5 % – 10 % του συμβατικού καυσίμου.
Τα ΣΔΙΤ και πως να τα αποφύγετε: Με τη σημερινή κυβέρνηση, τα περισσότερα από τα έργα στον τομέα διαχείρισης των αποβλήτων επιλέγονται να γίνουν μέσω Συμπράξεως Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).
To μοντέλο του Manchester
Υπάρχει δικαίως μεγάλη αντίδραση για την παράδοση της διαχείρισης απορριμμάτων σε ΣΔΙΤ. Στα έργα αυτού του συμβατικού τύπου, όποιος επικρατήσει δεν θα εξασφαλίσει μόνον εργολαβίες αλλά και εγγυημένα έσοδα από τους δήμους, που θα πληρώνουν για να παραδίδουν τα σκουπίδια σε βάθος χρόνου και έτσι θα παγιδευτούν σε μια εξαρτημένη σχέση που θα αυξήσει τα χρέη.
Επίσης οι ρήτρες για συγκεκριμένη ποσότητα απορριμμάτων, για πολλές 10ετίες, δεσμεύει τους δήμους, και δεν βοηθά στην ανακύκλωση και τη μείωση του υπολείμματος. Αντίθετα, μεγάλο ποσοστό απορριμμάτων οδηγείται σε ενεργειακή αξιοποίηση, δηλαδή καύση, λόγω των υποχρεώσεων που ορίζει η σύμβαση παραχώρησης. Η αιτιολογία είναι πως έτσι μειώνεται το προς ταφή ποσοστό, αλλά ταυτόχρονα απαξιώνεται και η ανακύκλωση.
Το στοίχημα: διαλογή στην πηγή, μηχανική διαλογή, κομποστοποίηση
Για την Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη το μεγάλο στοίχημα είναι η σωστή ΔΑ, με κύριο στόχο την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση, και με την οικονομική διαχείριση στα χέρια των δήμων. Αυτό θα συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος, στην ποιότητα ζωής των πολιτών,στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη μείωση δημοτικών φόρων.