Πρόσφατα διαβάσαμε στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο για άλλη μια καταδίκη της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό δικαστήριο, σε σχέση με τις αυξημένες τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων PM10 (αιωρούμενα σωματίδια με ενεργό διάμετρο μικρότερη από 10 μm) στη Θεσσαλονίκη. Πολλά είναι τα προβλήματα σε σχέση με την ατμοσφαιρική ρύπανση στη Θεσσαλονίκη. Καταρχάς, οι δημοτικοί άρχοντες αλλά και η κεντρική εξουσία, αντί να σχεδιάζουν μητροπολιτικό πάρκο στον χώρο της ΔΕΘ, θέλουν να συνεχίσουν να έχουν εκεί την Έκθεση
(που μας φέρνει και πολλά τρακτέρ σε κάθε Έκθεση Agrotica) και επιπλέον ετοιμάζουν εννιαώροφο ξενοδοχείο, εμπορικό κέντρο, συνεδριακό κέντρο και πάρκινγκ στον χώρο της ΔΕΘ. Όλα αυτά θα φέρουν περισσότερα αυτοκίνητα και υψηλότερες τιμές αερίων ρύπων στο κέντρο. Ακόμη, για το γήπεδο του ΠΑΟΚ, αντί να επιλεγεί η λύση της διπλής ανάπλασης (να δοθεί στον ΠΑΟΚ νέα έκταση έξω από την πόλη και το παλιό γήπεδο να γίνει πάρκο) επιλέχτηκε να γίνει το
νέο γήπεδο πάνω στο παλιό. Σε μια Τούμπα που έχει ελάχιστο πράσινο, πολύ στενούς δρόμους και πολύ λίγο χώρο για πάρκινγκ. Η Τούμπα είναι από τις περιοχές της πόλεις με το λιγότερο πράσινο, με περίπου 1 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο.
Παράσταση από ερασιτεχνικό θίασο σε αστικό πάρκο στην Αγγλία. Το πράσινο στις πόλεις, όχι μόνο παίζει σημαντικό ρόλο στη μείωση των αέριων ρύπων αλλά συγχρόνως παίζει σημαντικό ρόλο και στην αναψυχή και στην κοινωνικοποίηση των κατοίκων.
Από την άλλη, στις Ελληνικές πόλεις σημαντική αιτία για την αέρια ρύπανση είναι τα παλιά και ρυπογόνα οχήματα που εξακολουθούν να κυκλοφορούν.
Πρέπει να δοθούν κάθε είδους κίνητρα ώστε τα παλιά και ρυπογόνα να αντικατασταθούν ή έστω να αποσυρθούν. Στην Ιαπωνία, για παράδειγμα, όταν η κυκλοφορία ενός αυτοκινήτου ξεπεράσει τα 10 χρόνια, η φορολογία του αυξάνεται τόσο πολύ που ο κάτοχός του αναγκάζεται να το αποσύρει. Αλλά εδώ υπάρχει ο φόβος του πολιτικού κόστους. Κατά την ταπεινή μου γνώμη δεν είναι υποχρέωση της Πολιτείας να αφήνει τον κόσμο να κυκλοφορεί με φθηνά, παλιά και ρυπογόνα οχήματα, αλλά να προσφέρει αξιόπιστα και καθαρά Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Στους δρόμους των Ελληνικών πόλεων κυκλοφορούν πολλά ρυπογόνα αυτοκίνητα και λεωφορεία.
Η αύξηση στη φορολογία του πετρελαίου και του φυσικού αερίου οδηγεί τον κόσμο στο να καίει ξύλο, πέλετ, μπρικέτες κ.λπ. Αυτά όλα σε τοπικό επίπεδο παράγουν πολύ
περισσότερους ρύπους από το φυσικό αέριο. Σε κατάσταση ανάγκης, τον χειμώνα πολλοί άνθρωποι καίνε ό,τι βρουν μπροστά τους, π.χ. καδρόνια, πλαστικά κ.λπ. Πολλές επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι στην Ελλάδα των μνημονίων και της οικονομικής κρίσης έχουν αυξηθεί οι τιμές των αερίων ρύπων που προέρχονται από καύση βιομάζας και άλλων υλικών για θέρμανση.
Η καύση βιομάζας θεωρείται ότι δεν συντελεί στην κλιματική αλλαγή, στον βαθμό που δεν μειώνεται το πράσινο επειδή η οργανική ύλη των ξύλων προέρχεται από το διοξείδιο του άνθρακα της ατμόσφαιρας. Από την άλλη, σε τοπικό επίπεδο, η καύση βιομάζας εκπέμπει πολύ περισσότερους αέριους ρύπους και κυρίως αιωρούμενα σωματίδια από την καύση φυσικού αερίου.
Στην πόλη μας το μετρό ακόμη το περιμένουμε. Τα ποδήλατα, ενώ θα μπορούσαν να είναι μια πολύ καλή, φθηνή και οικολογική εναλλακτική λύση, δεν τα ενισχύει η Πολιτεία όσο θα έπρεπε. Από τη μια δεν υπάρχουν αρκετοί ποδηλατόδρομοι και από την άλλη οι υπάρχοντες καταπατούνται συνέχεια από παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Για παράδειγμα, ο ποδηλατόδρομος στην Αγίου Δημητρίου καταπατάται συνέχεια από οχήματα. Μάλιστα, εδώ και ένα χρόνο, μπροστά από το κτίριο της Σχολής Θετικών Επιστημών ο ποδηλατόδρομος καταπατάται σταθερά από την κλούβα των ΜΑΤ.
Ο ποδηλατόδρομος στην οδό Αγίου Δημητρίου αλλά και πολλοί άλλοι ποδηλατόδρομοι καταπατώνται συνεχώς από οχήματα.
Είναι επιτακτική ανάγκη να βελτιωθεί η ποιότητα του αέρα στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση και η τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να κάνουν τον αναγκαίο σχεδιασμό, με βάση τις προτάσεις που αναφέραμε πιο πάνω. Όχι τόσο για να μην πληρώνουμε καινούργια πρόστιμα στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο, όσο για να βελτιωθεί η ποιότητα της ζωής των κατοίκων.